“Erradikala izatea arazoaren errora joatea da, orain, gizakiarentzat, erroa gizakia bera da.” – Karl Marx

Azken aldian asko entzun eta irakurri dugu emakumeon ahalduntze pertsonalari buruz, gure gorputzen jabetza konszientea berreskuratzeari buruz, askatasunez erabakitzeari buruz, geure buruak lehentasun bihurtzeari buruz. Emakumeok jasaten ditugun zapalkuntzen aurrean boteretu eta bakoitzaren bizitzaren gaineko agintea hartzeko aski garela aldarrikatu izan da.

Emakume bezala jasaten dugun zapalkuntzari aurre egiteko beharrezkotzat jotzen ditugu aurrez aipatutako horiek, baina guri zalantza asko sortzen dizkigute:  zeri deitzen diogu askatasuna sistema honetan? Nola uztartuko ditugu gure buruak lehentasun bihurtzea eta ingurukoekin ditugun harremanak? Hona hemen guk gaiaren inguruan egindako hausnarketa:

Formazio sozial kapitalistan, hau da, osotasun sozial eta historiko honetan, guztiz konplexua den dominazio forma orokortu batek gidatzen ditu gure bizitzak, egunerokotasuneko zirrikitu guztietara helduz. Honen adibide dira, emakume langileok jasan behar ditugun zapalkuntza forma guztiak lanean, gure ondoko gizonak baino soldata baxuagoa jasotzean; familian, zipayo lanak betetzen dituen senarrarengandik banantzeko aukerarik ez dugunean; lagun artean, parrandan  atera eta gure lagun minaren baboseoa aguantatu behar dugunean… gainontzeko zapalkuntza forma ezberdinekin elkarbizitzen.

Aldi berean, formazio sozial kapitalistaren baitan ekoizpen forma kapitalista da ekoizpen modu hegemonikoa. Ekoizpen forma hau alde batetik, gizakien arteko interdependentzian oinarritua dago, lana sozializatua den momentutik. Honek zera esan nahi du, pertsona bakoitza ez da bere erreprodukzioa aurrera eramateko beharrezkoak dituen materia guztiak ekoizteko gai eta  beharrezkoa du gainontzekoekin loturik egotea. Honek aldiz, arrazoi jakin bati erantzuten dio: lanaren banaketa sozialari. Sistema kapitalistan existitzen diren bi klase sozialen artean ematen den lan banaketa esplotazioan oinarritzen da, hau da, kapitalistek langileek egiten duten lanetik kapitalaren metaketa mugagabea aurrera eramatea lortzen dute. (más…)

“Bellum omnium contra omnes.” – Thomas Hobbes

Aurreko sarreran, gure inguru sozialean topatzen ditugun harremanek sortzen diguten ezinegonari heldu nahi izan genion. Ez soilik gure burua mingarriak diren harremanetan murgilduta ikusi dugulako; baizik eta harreman horiek, azken instantzian, gure antolakuntza politikorako gaitasuna oztopa dezaketelako, burgesiaren diktaduraren aurrean gu are eta posizio ahulago batean kokatzen gaituztelarik. Bi bloke antagoniko hauen arteko etsaiatasun jokoari Politika deritzogu, non bloke bakoitza bere posizioak babesten eta aurreratzen saiatzen den. Hala, interes talka horretatik eratortzen den indar korrelazioaren arauak ezagutu behar ditugu; burgesiarekiko indar harremanaren baitan, gure posizioak konskitatu eta indartu ahal izateko.

Esku artean dugun lan mardul honetaz kontziente izanik, harremanen auzian sakontzea erabaki izana ez da inertziazko hautu bat izan. Izan ere, gure egunerokotasuneko egoera sozialaren esentzia aztertzen hasi aurretik ere, agerikoa zitzaigun ez geundela gustora bizi dugun errealitatearekin. Gertuko jendearekin gure arteko harremanak aztertzen ematen ditugun aldiak deserosotasun horren agerpen intuitiboenak dira; baita parrandak gure barrenak hustutzeko erabiltzea, eta honek hurrengo egunetan eragin ohi digun sentimendu ekaitza ere. Horren aurrean, militante iraultzaileon eginbehar politikoa bat batekotasun burgesaren espresioak (aparientzia) gainditu eta bizitza sozialaren elementuak osotasunaren baitan kokatzea da, prozesu epistemologiko honek ahalbidetzen duen errealitatearen (esentzia) ezagutza erdiesteko. Sinpleki esanda, ohikoak zaizkigun frustrazio zein ezinegonek eragindako haserrea eta tristura politizatu behar ditugu. Gauzak horrela, sarrera hauen asmoa ez da gogoeta metafisikoak sustatzea, ez eta etorkizuneko gizarte perfektoan zein nolako harremanak garatu beharko genituzkeen marraztea ere. Horretara heldu aurretik, gaur egungo errealitate kapitalistaren analisi ahalik eta osatuena burutzetik hasi behar gara, gure jardun politikoa garatzen dugun heinean, harreman forma horien subertsio integralenetik abiatu ahal izateko. Argi izan behar dugu, baina, zein den gure jomuga: burgesiaren etengabeko erasoak aurreikusi eta neutralizatzeko gaitasuna eskaintzen duen antolakuntza politikoaren mesedetan egongo diren harreman formak garatzea.

Gure kideen gaitasun zein gorputzen kontsumoa, lagunak gure nahieran erabiltzea eta gure interes propioen bilaketa etengabea ez dira gure arteko harremanetan birproduzitzen ditugun logika burgesaren aztarna bakarrak. Aldiz, oso hedatuta dagoen fenomenoa, txikitatik barneratzen duguna, norgehiagoka sistematikoa da, maiz gure buruaren autoafirmazio konstantearen beharraren bitartez adierazten duguna. Lagunarteko eztabaidetan gure iritzia gailentzen saiatzen garen aldiak, zenbait kasutan, jarrera oldarkorrak izateraino helduz, irentsi dugun lehiaren isla argia dira. Baita gure burua inguruko jendearekin alderatzeak dakarzkigun frustrazio eta inferioritate sentimenduak, inbidia diogun lagun horren parera sekula iritsiko ez garelakoan. Intseguritateen iturri bihurtzen dira zintzoki miretsi eta baloratu beharko genituzkeen besteen gaitasunak. Honek guztiak sekulako eragina du gure antolakuntzarako gaitasunean, berau oztopatzera heltzeraino. Hain errotuta daukagun gure arteko talka egoera honekin amaitzeko, horrelako jarrerak aztertu eta moztea ezinbesteko pausua dela deritzogu, baina, horren benetako bermea zera izango da: inbidia eta norgehiagokarik gabeko harremantze eredu bat gauzatzeko gaitasun erreala artikulatzea; sozialismoaren eraikuntza, finean.

“Religión, familia, estado, derecho, moral, ciencia, arte, etc. no son más que formas especiales de la producción y caen bajo su ley general.”– Karl Marx, 1844 (más…)

“Los filósofos no han hecho más que interpretar de diversos modos el mundo, pero de lo que se trata es de transformarlo”-Karl Marx, 1845

Gure inguruko errealitate sozialak etengabe garamatza bakardadea sentitzera, zenbaitetan gure bizitzarekin gustora ez gaudela pentsatuz. Hutsune horri zuzenean aurre egin ordez, askotan, gure inguruarengandik ihes egiteko joera erakusten dugu, zenbait kasutan, bakarrik egoteko behar irrazional baten bitartez. Horren islada zuzena dira egun osoa etxean ematen ditugun aldiak (musika entzunez, pelikula zein serie artean murgilduz…); edota beste inor gabe kalera ateratzeko gogoak, besteak beste. Maiz alkohol artean egindako azaleko harremanetan saiatzen gara topatzen galduta sentitzen dugun hori. Agerikoa da guztiok barnean daramagun hutsuneak gure bizitzako esparru askotan harreman hutsalak eraikitzera bultzatzen gaituela.

Gure arteko harreman interpertsonaletan aurkitzen ditugun gabeziak izan dira, hain zuzen ere, sarrera hau idaztera bultzatu gaituztenak. Alde batetik, behar pertsonala izan da, gure egunerokotasunean besteekin erlazionatzen garen erak nazkatzen gaituelako. Baina, bestetik, eginbehar politiko bat ere badela azpimarratu nahiko genuke, guk ere gure barne kontraesanekin borrokatu behar izan baitugu; “Hau sentitu beharko nuke?” edo “horrela ondo ari naiz jokatzen?” bezalako galderen preso ere izan garelako nahi baino gehiagotan. Hala ere, ukaezina da feminismoaren gorakadari esker espazio berriak irekitzen ari direla harremantze ereduen inguruan hausnartu eta bizipenak partekatzeko. Horien ekarpenak aintzat hartuz, erronka berriei heltzeko asmotan gatoz.

Izan ere, oraindik zailtasunak sumatzen ditugu harreman interpertsonalen nolakotasunaren zergatia argi identifikatzeko. Gainera, zoritxarrez, aipatu berri ditugun espazioak soilik emakumez osatuta egon ohi dira. Modu horretan, militantzia esparruetan lan banaketa sexual argi bat erreproduzitzen dugu, harremanen auzia emakumeon gain jauzten delarik, oro har. Alabaina, komunitate politikoaren eraikuntzarako ezinbesteko auzia den heinean, gai honek exijitzen duen heldutasunez jokatzea funtsezkoa dela deritzogu: kide ororen ardura izan behar da harremanen afera borrokarako esparru gisa hartzea; proiektu politikoaren eraikuntzarako  tresna bezala ulertzea, alegia. Horretarako baldintzak sortzeko, orain arte egindako akatsetatik ikasi beharrean gaude, eta, beraz, harremanak proiektu politikoari zuzenean loturik ulertzeaz gain, dominazio sistemaren espresio diren heinean, ezin ditugu modu isolatuan landu. Gauzak horrela, gure arteko harremanak sistemaren osotasunean kokatzen saiatuko gara sarrera honetan. Hortaz, lerro hauen bitartez zuen pentsamenduak askatu nahi ditugu, zuen buruekin eztabaidetan murgiltzera bultzatu; baina, bereziki, zuen ingurukoekin batera hausnartzera animatu nahi zaituztegu.

“La desvalorización del mundo crece en relación directa con la valorización del mundo de las cosas”- Karl Marx, 1844. (más…)

Kaixo burkide,

Egia esan ez dakigu nor zaren, ez ditugu zure korapiloak ezagutzen, ez dakigu momentuko zure kezkak zeintzuk diren, ez blog honetan sartzera bultzatu zaituzten arrazoiak zeintzuk izan diren ere. Eta pentsatuko duzun bezala, pantailaz bestalde irakurtzen dabilena ez ezagutzeak, zaildu egiten digu komunikazioan asmatzea. Hala ere, sarrera honen bitartez, geure buruak zein asmoak aurkeztu nahi dizkizugu; argi daukagun arren, jarduna izango dela elkar ezagutzeko modurik zuzenena.

Sortu berri dugun interneteko txoko honetara hurbildu bazara, Itaia izeneko blog honen inguruko jakin-mina piztu zaizulakoan gaude. Bertako kideok argi daukagu blog hau Euskal Herrian gure jarduna beso zabalik jasoko duen orori zuzentzen diogula: geure bizien gaineko botere osoa eskuratu nahi duzun horri, emakume langileak inpotentziara kondenatzen gaituzten bizi baldintzak borrokatzeko prest zauden horri, geure zalantza berberak dauzkazun horri, emakume langileok bizi dugun esplotazioarekin errotik bukatu nahi duzun horri… finean, iraultza sozialista gauzatzeko prest dagoen edonori!

Itaiaren jarduna, bai Euskal Herria bizitzen ari den garapen politikoarekiko, baita mundu mailan ematen diren gertakariekiko daukagun ulerkera plazaratzera bideratuko dugu. Emakume langileok askapen prozesu eraginkor bat martxan jartzeko kontuan eduki beharreko auzien inguruko eztabaida sortu nahi dugu, eta hortaz, gure helburua militanteongan hausnarketa sustatzea izango da: subjektu politikoaren inguruan, eratu beharreko aliantzen inguruan, eman beharreko pausuen inguruan, jarraitu beharreko estrategiaren inguruan… Hau da, emakume langileok askapen prozesu eraginkor bat martxan jartzeko kontuan eduki beharreko auzien inguruko eztabaida sortu nahi dugu; horretarako, langile klaseko emakumeok bizitzen dugun esplotazio forma zehatza identifikatu, ezagutu, eta berau gainditzea ahalbidetuko digun jarduna sustatuz.

(más…)